Γράφει ο Γιώργος Κακούρης

Και ξαφνικά, η Ευρώπη -προς το παρόν- έχει κοινό εχθρό, με τις ηγεσίες των μεγάλων χωρών και των θεσμών να διακηρύττουν αντίσταση στον Τραμπ και να ρητορεύουν για τις ευρωπαϊκές αξίες. Είναι πιο εύκολο από το να ξεκαθαρίζεις τις διαφωνίες περί οικονομικής πολιτικής και των συμφερόντων των κρατών μελών, όταν περικυκλώνεσαι από αυταρχικά καθεστώτα, κυβερνήσεις και ηγέτες.
Από τη μια ο Τραμπ, από την άλλη ο Πούτιν, πιο κάτω ο Ερντογάν, λίγο πιο κάτω ο Σίσι που δεν ξέρεις ακριβώς τι κάνει αλλά δεν θέλεις να ρωτήσεις, πιο πέρα στην Κίνα ο Σι, και στις Φιλιππίνες ο Ντουτέρτε να εκτελεί γκαγκστερικά τους γκάγκστερ. Και στο εσωτερικό της ίδιας της Ευρώπης, η Λε Πεν, ο Ορμπάν και άλλοι επικίνδυνοι υποκρίνονται πως είναι ενάντια σε ένα σύστημα το οποίο δεν έχουν καμία πρόθεση να ανατρέψουν.

Οι ευρωπαϊκές ηγεσίες το έχουν πάρει απόφαση πως πρέπει να επενδύσουν σε ό,τι ήταν αυτό που πέτυχε να μεσολαβήσουν 70 χρόνια χωρίς έναν πόλεμο μεταξύ των εθνών της ηπείρου τους. Αλλά δεν έχουν καταφέρει ακόμα να πείσουν για αυτό τους κατοίκους της κάθε χώρας, να μεταδώσουν την ανάγκη που υπάρχει οι χώρες της Ευρώπης να συνδυάσουν τις δυνατότητές τους για να αντιμετωπίσουν τον κόσμο που έρχεται.

Όμως για να το κάνουν θα πρέπει να αποφασίσουν τι σημαίνει δημοκρατία για την ίδια την Ευρώπη. Σημαίνει αποδοχή των μουσουλμάνων προσφύγων; Σημαίνει διατήρηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας στη χριστιανική της βάση; Σημαίνει περισσότερη αυτονομία σε τοπικό επίπεδο ή συγκεντρωτισμό; Πώς μπορείς να βελτιώσεις τη δημοκρατία όταν δεν έχεις καταφέρει να πείσεις το συστατικό της στοιχείο, τους πολίτες, πως είναι αναγκαία η βελτίωσή της;

Αν στραφούμε όλες οι χώρες του κόσμου στους εαυτούς μας, η κάθε εθνότητα και ομάδα στο συμφέρον της, ίσως κάθε πληθυσμός ξεχωριστά θα πάρουμε ένα μάθημα για το ποιες είναι οι επιπτώσεις της ομφαλοσκόπησης και της φοβικής συμπεριφοράς. Είναι ανάγκη όμως να περάσουμε από την καταστροφή αντί ορθολογιστικά να βάλουμε κάτω τα προβλήματά μας και να τα λύσουμε ένα-ένα;