Γράφει η Βάλια Καϊμάκη

Πριν από χρόνια [την εποχή του λίθου] αγοράζαμε μια εφημερίδα από το περίπτερο. Κατόπιν, στην εποχή του χαλκού, διαβάζαμε την εφημερίδα μας μέσα από την ιστοσελίδα της. Τέλος, στην εποχή του σιδήρου που διανύουμε, εγκαταλείψαμε το ένα Μέσο που μας εκφράζει και διαβάζουμε αυτά που ανεβάζουν οι φίλοι μας στο facebook ή στο twitter, ανεξάρτητα από πού προέρχονται.
Για να το τεκμηριώσουμε και με αριθμούς, η ανάγνωση μέσω Facebook έφτασε το 14 - 16% για τους New York Times (διπλασιάστηκε σε λίγους μήνες), στο 15% για τη γαλλική 20Minutes και 10% για τη Le Monde, ενώ για τις διάσημες ιστοσελίδες όπως το Buzzfeed, φτάνει σε ύψη δυσθεώρητα: 75%.

Γι' αυτό και οι γίγαντες των μέσων δεν μπόρεσαν ν' αντισταθούν στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Πριν από λίγες μέρες οι New York Times, το BuzzFeed, το National Geographic, το The Atlantic και το NBC News μαζί με τα ξαδέλφια τους στην Ευρώπη, τη The Guardian, το BBC News, τη Bild και το Spiegel Online θα βάζουν τα άρθρα τους απευθείας στο Facebook σ' ένα πείραμα που ονομάζεται "Instant Articles" [άμεσα άρθρα].

Μέχρι σήμερα, τα μέσα ενημέρωσης έβαζαν τους δεσμούς προς τα άρθρα τους στο facebook: τίτλος, φωτογραφία, δυο περιγραφικές γραμμές, το link... κι έφυγε. Όταν ο αναγνώστης κάνει κλικ επάνω τους, μεταφέρεται στη σελίδα του μέσου. Η κίνηση [και άρα και η διαφήμιση] παρέμενε στο μέσο. Με το καινούργιο σύστημα τα άρθρα θα δημοσιεύονται απευθείας στο facebook.

Τι κερδίζουμε; Κυρίως χρόνο, ιδιαίτερα στα κινητά τηλέφωνα, όπου μέχρι να φορτώσει ο δεσμός προς το άρθρο, το facebook έχει υπολογίσει ότι χρειάζονται 8 δευτερόλεπτα [κι αυτό για γρήγορες συνδέσεις]. Με το "Instant Articles" η ταχύτητα πολλαπλασιάζεται επί 10, εξ ου και το όνομα. Έτσι λοιπόν, από τη μία το facebook κρατάει τους αναγνώστες και από την άλλη οι εταίροι που συμμετέχουν κερδίζουν σε αναγνωσιμότητα σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους. Όσο για τη διαφήμιση, το facebook συμφώνησε ν' αφήσει τα μέσα ενημέρωσης να έχουν τη δική τους διαφήμιση και να κρατάνε όλα τα έσοδα από αυτήν. Εάν, δε, επιλέξουν να κρατήσουν τη διαφήμιση του facebook, τότε του παραχωρούν το 70% των εσόδων. Ο δεύτερος πυλώνας της συμφωνίας είναι ότι τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να συνεχίσουν να συγκεντρώνουν τα δεδομένα των αναγνωστών τους με τα συνήθη "εργαλεία" τους. Το διακύβευμα είναι τεράστιο, αφού τα big data είναι σήμερα το σημαντικότερο εργαλείο στην στοχευμένη διαφήμιση.

Τέλος, το κάθε Μέσο μπορεί να διαφοροποιεί την παρουσίαση των άρθρων του και μπορούν επίσης να έχουν κάποια εργαλεία, όπως διαδραστικούς χάρτες ή φωτογραφίες που μπορούν να μεγεθύνονται.Όμορφα! Το τυρί το είδαμε. Η φάκα, όμως; Η φάκα είναι το ίδιο το facebook και η εξάρτηση από αυτό. Η δημοσιογραφία οφείλει να είναι ανεξάρτητη και να βασίζεται αποκλειστικά και στους αναγνώστες της. Αυτός είναι και ο λόγος, άλλωστε, που η πτώση της διαφήμισης παγκοσμίως οδήγησε έντυπα και κανάλια στο μαρασμό. Και τώρα που η κατάσταση αρχίζει να βρίσκει μια νέα ισορροπία, ψάχνουν ξανά τη διαφήμιση και μάλιστα μέσω μιας πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης. Η οποία μάλιστα -εκτός από το ότι έχει και φανατικούς εχθρούς και μάλιστα ανάμεσα στους καλύτερους μέχρι τώρα αναγνώστες- έχει το δικό της τρόπο να εμφανίζει το περιεχόμενο στο timeline των χρηστών.

Για παράδειγμα ευνοεί τα βίντεο αντί για τα γραπτά άρθρα. Ένας αλγόριθμος θα καθορίζει λοιπόν τι θα βρούμε μπροστά μας για να διαβάσουμε.
Χμμμμμμ!