Στον Ιρανό αντιφρονούντα σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί και στην ταινία του «Taxi» απονεμήθηκε το κορυφαίο βραβείο της φετινής Μπερλινάλε.

Η μικρή ανιψιά του Τζαφάρ Παναχί παρέλαβε τη Χρυσή Άρκτο του φετινού Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου (Μπερλινάλε) στη θέση του θείου της, του Ιρανού σκηνοθέτη στον οποίο απαγορεύεται η έξοδος από το Ιράν όσο και η κινηματογράφηση ταινιών μέχρι και το 2030!

Ο Τζαφάρ Παναχί αναδείχθηκε ο νικητής της φετινής 56^ης Μπερλινάλε για την ταινία του «Ταξί», ένα «ερωτικό γράμμα στο σινεμά», όπως ανέφερε κατά την τελετή απονομής των βραβείων ο πρόεδρος της φετινής κριτικής επιτροπής του φεστιβάλ, σκηνοθέτης Ντάρεν Αρονόφσκι.

Ταινία γεμάτη αγάπη

«Οι περιορισμοί συχνά δίνουν έμπνευση για καλύτερη δουλειά, αλλά κάποτε μπορεί να είναι τόσο ασφυκτικοί ώστε να διαλύουν ένα πρότζεκτ και να καταστρέφουν την ψυχή του καλλιτέχνη. Αντί να επιτρέψει τη συντριβή του πνεύματός του και να τα παρατήσει, αντί να επιτρέψει στον εαυτό του να νιώθει θυμό και αγανάκτηση, ο Τζαφάρ Παναχί έγραψε ένα ερωτικό γράμμα στο σινεμά: η ταινία του είναι γεμάτη αγάπη για την τέχνη του, την κοινότητά του, τη χώρα του και το κοινό του».

Το βραβείο παρέλαβε η ανιψιά του Τζαφάρ Παναχί, η οποία έπαιξε μαζί του στην ταινία του. Παρούσα ήταν και η σύζυγος του Τζαφάρ Παναχί. «Είμαι πολύ συγκινημένη για να μιλήσω», ανέφερε η μικρή κρατώντας το βραβείο του θείου της σφιχτά και κλαίγοντας.

Στην ταινία «Ταξί», ο Τζαφάρ Παναχί οδηγεί ο ίδιος ένα κίτρινο ταξί στους δρόμους της Τεχεράνης παραλαμβάνοντας επιβάτες, καθημερινούς ανθρώπους της πόλης, όχι ηθοποιούς.

«Ο Παναχί κλείστηκε στη φυλακή, πλήρωσε πρόστιμα, καταδικάστηκε με απαγόρευση να ξανακάνει ταινίες για τα επόμενα 20 χρόνια και του απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα. Αυτή η ταινία είναι η απάντησή του. Είναι δηλαδή μια ανυπακοή. Η πραγματοποίησή της και μόνο είναι ένα φτύσιμο στα μούτρα του καθεστώτος, μια πράξη αντίστασης και ανατροπής», έγραφε στην κριτική του για την ταινία «Ταξί» ο σκηνοθέτης και ανταποκριτής του «Π» στο Βερολίνο Πανίκος Χρυσάνθου.

«Μέσα στο ταξί του μπαίνει η ίδια η ιρανική κοινωνία του σήμερα και αυτοπαρουσιάζεται. Μια κοινωνία δυναμική, αντιφατική και ανήσυχη. Με τις προκαταλήψεις που κουβαλά από το παρελθόν και τις αναζητήσεις που παραπέμπουν στο μέλλον. Το ταξί είναι ταυτόχρονα ο μικρόκοσμος του ίδιου του σκηνοθέτη. Ένα όχημα σε κίνηση, όπως είναι η ίδια η ζωή. [...] Που είναι ταυτόχρονα και μια φυλακή, όπως την κάμερα, που δεν επιτρέπεται να βγει έξω. Η οποία όμως δουλεύει σε πείσμα της επιβαλλόμενης κατάστασης πραγμάτων. Τα ελεύθερα πνεύματα βρίσκουν πάντα τρόπο να εκφραστούν. Ακόμα και κάτω από τις πιο άσχημες συνθήκες. Και μετατρέπουν την καταπίεση που υφίστανται σε φωνή αντίστασης», έγραψε ακόμα.

Τα άλλα βραβεία

Το μεγάλο βραβείο της επιτροπής, που θεωρείται το δεύτερο σημαντικότερο της Μπερλινάλε μετά τη Χρυσή Άρκτο, δόθηκε στον Πάμπλο Λαρέν, από τη Χιλή, για την ταινία του «El Club».

Σύμφωνα με την επιτροπή, πρόκειται για μια σπουδαία ταινία «που θα μείνει στην ιστορία του κινηματογράφου».

Αν μια χώρα ξεχώρισε στα φετινά βραβεία του φεστιβάλ του Βερολίνου, πάντως, είναι η Χιλή.

Εκτός από τον Λαρέν, βραβείο καλύτερου σεναρίου για τη δική του ταινία απέσπασε ο Χιλιανός σκηνοθέτης Πατρίτσιο Γκουζμάν για την ταινία του «El Boton de Nacar» [Το διαμαντένιο κουμπί], μια ταινία ντοκιμαντέρ και προσωπικού στοχασμού πάνω στην ιστορία της χώρας, με κύριο σταθμό τη δικτατορία του Πινοτσέτ.

Την Αργυρή Αρκτο Καλύτερης Σκηνοθεσίας μοιράστηκαν ο Ρουμάνος Ραντού Ζούντε για το «Aferim», μια ασπρόμαυρη ταινία από τη Ρουμανία που τοποθετείται στον 19^ο αιώνα, και η Πολωνή Μαλγκορζάτα Σουμόφσκα για το «Body», μια ταινία για το πένθος.

Με την Αργυρή Αρκτος Καλύτερης Ηθοποιού και Καλύτερου Ηθοποιού βραβεύτηκαν -αναμενόμενα- η Σαρλότ Ράμπλινγκ και ο Τομ Κόρτνεϊ αντίστοιχα για τις σπουδαίες ερμηνείες τους στην ταινία «45 Years» του Άντριου Χέι.

Τέλος, η ταινία «Ixcanul» από τη Γουατεμάλα, του Τζαΐρο Μπουσταμέντε, κέρδισε την Αργυρή Άρκτο - Αλφρεντ Μπάουερ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Εκ μέρους του Τζαφάρ Παναχί το βραβείο παρέλαβε η ανιψιά του σκηνοθέτη, η οποία έπαιξε και στην ταινία του. Δίπλα της ο Ντάρεν Αρονόφσκι. ΦΩΤΟ ©MICHAEL KAPPELER|EPA